به گزارش رسپار اقتصادی؛ قطع مکرر برق در تابستان و زمزمه‌هایی مبنی بر احتمال کمبود گاز در زمستان این سؤال را در افکار عمومی ایجاد خواهد کرد که علت اساسی پیدایش این مشکلات چیست و چگونه می‌توان از مواجه شدن جامعه با بی‌برقی و بی‌گازی جلوگیری کرد؟ بدیهی است که این‌گونه اتفاقات ناخوشایند، زندگی روزمره و کسب و کار مردم را با مشکلات جدی روبه رو کرده و آثار اجتماعی و روانی مخربی نیز در پی خواهد داشت. به راستی دولت و مردم چگونه می‌توانند با همکاری یکدیگر و اصلاح الگوی مصرف از تکرار این مشکلات جلوگیری کنند؟
این سؤالات را با احمد علیرضابیگی، نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی در میان گذاشتیم تا به تصویر روشن‌تری از دلایل این کمبودها و همچنین راهکارهای پیش روی دست پیدا کنیم.
این نماینده مجلس با اشاره به کاهش تولید برق در کشور اظهار داشت: متأسفانه در دوره هشت ساله آقای روحانی، اقدام قابل توجهی در رابطه با زیرساخت‌های انرژی برق انجام نشده و فقط ۲۵ تا۳۰ درصد از برنامه‌ها محقق شده است که نتیجه آن را در تابستان مشاهده کردیم. ما حدود سیزده هزار مگاوات برق لازم داریم که برای تأمین و مدیریت آن هرچه سریع‌تر باید فکری بشود.
وی البته مشکل اصلی را یارانه پنهان انرژی می‌داند و می‌افزاید: هزینه مصرف این برق بر اساس هر کیلووات ۷۰ تا ۸۰ تومان محاسبه می‌شود که با قیمت واقعی خیلی فاصله دارد. متأسفانه نه تنها درحوزه برق بلکه در سایر حامل‌های انرژی هم این مشکل وجود دارد و هر سال رقم بسیار بالایی به پرداخت این‌گونه یارانه‌های پنهان اختصاص می‌یابد که اگر این ثروت را بین مردم تقسیم کنیم، کلاً اقتصاد کشور نجات پیدا می‌کند.
نماینده مردم تبریز در مجلس شورای اسلامی تعرفه‌گذاری پلکانی را برای دولت مفید دانسته اما با تأکید بر ضرورت توجه به تنگناهای اقتصادی مردم اظهار داشت: ما باید ابتدا ثروت مردم را به خودشان برگردانیم و سپس از آنها بخواهیم به اندازه مصرف خود، هزینه واقعی برق یا گاز را پرداخت کنند. هرچند تعرفه‌گذاری پلکانی مردم را به این سمت سوق خواهد داد که قیمت واقعی انرژی را پرداخت کنند و حتی می‌تواند باعث گسترش صادرات نیز بشود، با این حال باید به درآمدهای حداقلی مردم هم توجه کافی داشته باشیم و شرایط تورم و فشارهای اقتصادی وارده بر مردم را نیز در نظر بگیریم. از این روی با توجه به عدم رعایت الگوی مصرف در مشترکان پرمصرف جامعه، تعرفه‌گذاری پلکانی پرمصرف‌ها باید در دستور کار قرار گیرد و تمرکز روی پرمصرف‌ها در این زمینه کاملا درست است. هزینه مصرف برق پرمصرف‌ها با قیمت واقعی خیلی فاصله دارد و هر ساله رقم بسیار بالایی از یارانه های پنهان به پرمصرف‌ها می‌رسد.
عضو کمیسیون امور داخلی و شوراها با اشاره به احتمال کمبود گاز در زمستان افزود: در حال حاضر خط لوله جنوب به شمال ظرفیت انتقال گاز را ندارد؛ یعنی ما منابع کافی گاز را در جنوب داریم اما خط لوله انتقال‌دهنده به شمال را نداریم و بنابراین ناچاریم از ترکمنستان وارد کنیم تا مصارف شمال کشور تأمین شود؛ پس ما باید یک تغییر اساسی در شیوه مصرف گاز و توزیع عادلانه آن در بین مردم انجام دهیم، چون بسیاری از نقاط کشور از گاز بی‌بهره‌اند و برای گرمایش خودشان هزینه‌های زیادی را متحمل می‌شوند.
وی همچنین چاره‌اندیشی دولت برای توزیع و مصرف عادلانه انرژی را یک ضرورت توصیف کرد و اظهار داشت: استراتژی بلندمدت دولت باید بر این مبنا قرار بگیرد که قیمت انرژی به گونه‌ای سامان یابد تا زندگی بهتری برای مردم فراهم شود؛ چه از نظر مصرف و چه از نظر فروش و بازاریابی.
پیشتر نیز مهدی طغیانی، عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با رسپار اقتصادی در این باره گفته بود: افراد و خانواده‌هایی هستند که بر پایه الگو مصرف می‌کنند که تبعا به این افراد می‌شود برق با قیمت یارانه‌ای داد، ولی در مقابل اشخاصی هم وجود دارند که برق را خارج از الگوی مصرف استفاده می‌کنند که باید با نرخ تمام شده قیمت برق این افراد را محاسبه کرد و پایین‌تر از آن قیمت توجیحی ندارد. میانگین نرخ تمام شده‌ی برق هم موجود و مشخص است که با چه قیمتی تولید می‌شود و این باید ملاک عمل باشد برای کسانی که بالاتر از الگو مصرف می‌کنند. در بحث الگو و مقدار تعرفه‌ی الگو هم، می توان پلکانی مدیریت کرد.
او در زمینه کمبود احتمالی گاز در زمستان و لزوم اصلاح و بهینه سازی تعرفه‌های پرمصرف‌های بخش گاز پیش از بحران زمستان اظهار داشت: قطعا باید اقدامات لازم انجام شود، ولی مساله این است که بعضی از اقدامات برای اینکه ما با مشکل کمبود گاز مواجه نشویم، اقداماتی است که به سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت و انبوه نیاز دارد؛ یعنی فقط مساله‌ی زمان نیست، مساله‌ی مقدار سرمایه گذاری مورد نیاز هم وجود دارد. در حال حاضر که یک مقدار بودجه تحت فشار است و تخصیص‌ها انقباضی انجام می‌شود، در نتیجه برای تأمین این حجم سرمایه‌های موردنیاز، طبیعتا مشکلاتی وجود دارد.
این عضو کمیسیون اقتصادی مجلس درباره یارانه‌ی پنهان انرژی اشاره کرد: در این رابطه اختلاف نظر زیاد است و برآوردی که ارائه می‌شود این است که ما در مجموع یارانه‌ی پیدا و پنهان‌مان، دو برابر بودجه‌ی عمومی کشور است که بخشی از آن یارانه‌ی پنهان انرژی است که اختصاص پیدا کرده و نیز هدفمند و بهینه مصرف کردن آن مساله‌ی خیلی مهمی است.
او در پاسخ به سوال خبرنگار رسپار اقتصادی، مبنی بر اینکه طرح برق امید و گاز امید توانسته مصرف مشترکین پرمصرف را کاهش دهد و زمینه‌ی صرفه جویی را فراهم کند، گفته بود: آن طرح اصلا موثر نبوده است. امیدواریم که در این دولت در بررسی و آسیب‌شناسی تجارب قبلی، اصلاحات جدی صورت بگیرد تا مدیریت مصرف تا حد ممکن اتفاق افتد.
