رسپار اقتصادی: به عقیده کارشناسان در اوضاع فعلی تحریمی کشور، سهامداری و سرمایه گذاری در پالایشگاه‌های فراسرزمینی به دلیل ایجاد ارتباط تنگاتنگ و پیچیده بین ما و کشور‌های هدف و وابستگی آن‌ها به خرید نفت خام ایران رویکرد مناسبی است و راهکار بسیار مهمی در خنثی‌سازی تحریم‌ها و فروش تضمینی نفت خام ما به شمار می‌رود.
به عقیده آنان، امکان توسعه این رویکرد در دیگر کشور‌ها به خصوص در ارتباط با همسایگانی نظیر ازبکستان، عراق، سوریه و لبنان وجود دارد. کارشناسان بر این باورند، همکاری پالایشگاهی با این کشور‌ها به افزایش نفوذ سیاسی و اقتصادی ایران در منطقه می‌انجامد و مزایایی دو طرفه برای ما و کشور‌های هدف ایجاد می‌کند.
در همین ارتباط، به تازگی وزیر نفت از افزایش فروش نفت کشورمان به ازبکستان و سهامداری ایران در پالایشگاه‌های این کشور خبر داد. قرار است به صدور خدمات فنی و مهندسی به این کشور بپردازیم و از ظرفیت خالی پالایشگاه‌های ازبکستان برای پالایش نفت خودمان و فروش آن بهره ببریم. قبلاً این سیاست را در خصوص ونزوئلا به اجرا گذاشتیم که نتایج مثبتی برایمان داشت و به فروش ۲۰۰ هزار بشکه‌ای نفت کشورمان به کاراکاس در روز انجامید.
نظرات مهراد عباد عضو هیأت نمایندگان اتاق بازرگانی تهران را در این خصوص جویا شدیم که در ادامه می‌خوانید؛
عباد در خصوص تلاش‌های اخیر وزارت نفت برای همکاری پالایشگاهی با ازبکستان خاطرنشان کرد: خیلی خوب است که بتوانیم در شرایط ایده آل به صادرات خدمات فنی و مهندسی به کشور‌های همسایه مانند ازبکستان بپردازیم و از مزایای آن بهره‌مند شویم. از نظر کسب درآمد سرمایه گذاری در کشور‌های دیگر به لحاظ پالایشگاهی می‌تواند برایمان مزایای خوبی داشته باشد.
مساله مهمی که در زمینه همکاری‌های فراسرزمینی ایران وجود دارد، مربوط به انتقال دانش است. شاید مهمترین مزیتی که این نوع روابط می‌تواند برای ما داشته باشد این است که به صدور خدمات فنی و مهندسی به دیگر کشور‌ها می‌پردازیم. امیدوارم تلاش‌ها برای افزایش همکاری‌ها با دیگر کشور‌ها در حوزه فراسرزمینی در حد شعار نماند و در عمل از مزایای این نوع همکاری‌ها بهره‌مند شویم.
وی در ادامه گفت: در حال حاضر، بخش خصوصی برای انجام پروژه در خارج از کشور با مشکلات زیادی روبه روست که مهمترین آن، مربوط به هزینه‌های بالا در کشور مقصد و مساله انتقال پول است. باید حل و فصل این مشکلات در دستور کار قرار بگیرد تا بخش خصوصی نیز بتواند مانند قبل به انجام پروژه در دیگر کشور‌ها بپردازد. پتانسیل‌های زیادی در این حوزه داریم که باید از آن‌ها استفاده کنیم. لازم است دولت از بخش خصوصی برای انجام پروژه‌های فراسرزمینی حمایت کند.
نایب رئیس دوم کمیسیون حمایت قضائی اتاق بازرگانی تهران، در مورد تلاش‌های وزارت نفت در خصوص همکاری پالایشگاهی با ونزوئلا و فروش روزانه ۲۰۰ هزار بشکه نفت به این کشور خاطرنشان کرد: در حال حاضر با توجه به وضعیت تحریمی که کشور با آن روبروست، ما به کشور‌های اندکی می‌توانیم صادرات نفت داشته باشیم. ضروری است مشتریان فعلی را حفظ کنیم و از هر فرصتی برای فروش نفت مان بهره ببریم. با توجه به واقعیات موجود، کشور‌های خریدار تلاش می‌کنند نفت را با پایین‌ترین قیمت از ما بخرند. لازم است در این زمینه بیشتر کار کنیم و نفت را با قیمت مناسب تری به فروش برسانیم. اما به طور کلی هر چقدر بتوانیم بر میزان فروش نفت مان بیفزاییم، بهتر است.
عباد گفت: ما هر چقدر بتوانیم به افزایش روابط مان با کشور‌های همسایه در حوزه انرژی بپردازیم، به نفع کشورمان است. ما می‌توانیم به صدور خدمات فنی و مهندسی در حد توان خودمان اقدام کنیم. بازار خاصی را می‌توانیم برای صدور خدمات فنی و مهندسی خود هدف قرار دهیم که باید از تمام این ظرفیت استفاده کنیم.
در اوضاع کنونی که تحریم هستیم و نمی‌توانیم به راحتی نفت خود را به فروش برسانیم، فعال کردن دیپلماسی انرژی کشور از طریق سیاست پالایشگاه‌داری فراسرزمینی و افزایش فروش نفت به کشور‌هایی مانند ونزوئلا و ازبکستان قدم مثبتی از سوی وزارت نفت به شمار می‌رود.
